Οι φούρνοι

ΟΙ ΦΟΥΡΝΟΙ

ΕΙΚΟΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ «ΦΑΝΑΣΤΙΚΗ», ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΟΧΙ …

Το ψωμί την εποχή που ήμουν μικρό παιδί ήταν το βασικό είδος διατροφής σε όλη την Κύπρο. Δεν θα μπορούσε κανένας να διανοηθεί ότι θα καθίσει στο τραπέζι για φαγητό, πρόγευμα, γεύμα ή δείπνο, χωρίς να υπάρχει ψωμί. Θα μπορούσαν να λείπουν όλα τα άλλα, όχι όμως το ψωμί!

Η γιαγιά μου όπως μου έλεγε η μητέρα μου φούρνιζε, όταν ήτα κι αυτή μικρή κάθε δεκαπέντε με είκοσι μέρες και έφτιαχνε ψωμιά για να έχουν για όλες αυτές τις μέρες. Εγώ θυμάμαι που η γιαγιά μου το Πάσχα μαζί με τις φλαούνες φούρνιζε και μερικά ψωμιά όπως επέβαλλε το έθιμο. Τότε στο Καιμακλί, κάθε σπίτι ή σχεδόν κάθε σπίτι είχε το φούρνο του. Οι φούρνοι ήταν δύο ειδών ανάλογα με το πού έβαζαν τα ξύλα για να «πυρώσουν» τη μαρμάρινη ή «πλιθαρένη» πλάκα του φούρνου πάνω στην οποία έβαζαν τα ψωμιά για ψήσιμο. Σε κάποιους φούρνους άναβαν το ξύλα κάτω από την πλάκα και σε κάποιους πάνω στην πλάκα. Στη δεύτερη περίπτωση όταν ζεσταινόταν ο φούρνος παραμέριζαν τα κάρβουνα, ξέπλεναν την πλάκα και μετά έβαζαν τα ψωμιά.

Την εποχή εκείνη στο Καιμακλί υπήρχαν τρεις φούρνοι που έφτιαχναν τα ψωμιά, μάλλον το ψωμί γιατί μόνο ένα είδος ψωμιού υπήρχε, το παραδοσιακό στρογγυλό ψωμί. Μετά από κάποια χρόνια οι φούρνοι άρχισαν να ψήνουν ακόμη ένα είδος ψωμιού τη «φραντζόλα» που ήταν το άσπρο στενόμακρο ψωμί. Το παραδοσιακό ψωμί, αν θυμάμαι καλά, παρασκευαζόταν από ανάμεικτο αλεύρι, ενώ η «φραντζόλα» από ένα είδος αλεύρι μόνο.

Οι δυο φούρνοι του Καιμακλίου βρίσκονταν στο κέντρο του χωριού, ο φούρνος του «Τσιάππα» και ο φούρνος της «Κονναρίνας», ενώ ο τρίτος ο φούρνος του «Γιώργου του ψωμά» στην άκρη του χωριού προς την τουρκική συνοικία της Λευκωσίας. Από τη Δευτέρα μέχρι και το Σάββατο οι φούρνοι δούλευαν και ασταμάτητα έφτιαχναν ψωμιά. Δούλευαν όμως και την Κυριακή το πρωί και έψηναν το ψητό για το Κυριακάτικο γεύμα της οικογένειας. Η νοικοκυρά ετοίμαζε το σινί με το ψητό, πατάτες με κρέας ή κοτόπουλο, από νωρίς το πρωί της Κυριακής, πριν πάει στην εκκλησία και ο σύζυγός της το έπαιρνε στο φούρνο για ψήσιμο. Ο φούρναρης είχε μια κιμωλία και έγραφε στο κάθε σινί το όνομα του ιδιοκτήτη για να το ξεχωρίζει και να του το παραδώσει όταν θα ήταν έτοιμο. Γύρω στο μεσημέρι ο άντρας πήγαινε και πάλι στο φούρνο είτε πεζός είτε με ποδήλατο και έφερνε το ψητό στο σπίτι όπου όλη η οικογένεια περίμενε με ανυπομονησία να σερβιριστεί! Μερικοί έπαιρναν για ψήσιμο στο φούρνο και κανένα σινί με μακαρόνια του φούρνου. Όταν θα γινόταν γάμος την Κυριακή οπωσδήποτε ένας φούρνος από όλους θα δούλευε και το απόγευμα της Κυριακής για το ψήσιμο των φαγητών του γάμου , των σινιών με το ψητό κρέας και τις πατάτες.

Το ψωμί από το φούρνο έφτανε στο σπίτι ζεστό και θυμάμαι που κόβαμε κανένα κομμάτι για να το απολαύσουμε ζεστό. Θυμάμαι μια φορά που ο πατέρας ενός συνομήλικού μου παιδιού του έδωσε ακριβώς το αντίτιμο για δύο ψωμιά να πάει στο φούρνο του Γιώργου του ψωμά και να τα φέρει στο σπίτι. Νομίζω πως τότε η τιμή του ψωμιού ήταν εννέα γρόσια. Πήγε λοιπόν το παιδί στο φούρνο, έδωσε τα λεφτά στο φούρναρη και πήρε δυο ζεστά ψωμιά. Καθοδόν όμως κόβοντας κομματάκια σιγά-σιγά έφαγε το ένα έτσι όπως ήταν ζεστό! Ο πατέρας του τον ρώτησε που είναι το άλλο ψωμί αλλά από φόβο απέφευγε να ομολογήσει το «παράπτωμά» του. Ο πατέρας τότε πήρε το παιδί του από το χέρι και πήγε στο φούρναρη ζητώντας εξηγήσεις. Παρ ολίγο να γίνει καυγάς γιατί ο πατέρας απαιτούσε ακόμη ένα ψωμί νομίζοντας ότι ξεγέλασαν το γιο του ενώ ο φούρναρης επέμενε ότι του έδωσε δυο ψωμιά. Στο τέλος ο μικρός ομολόγησε, αλλά ο πατέρας του μετά του τις έβρεξε για να μάθει να μην τρώει ολόκληρο ψωμί και κυρίως να λέει την αλήθεια!

Κ.Α.Χ.

17.10.2014