Έλληνες της διασποράς (3)

ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ (3)

Στις 10.3.1868 δημοσιεύονται στην εφημερίδα «Αγγελιαφόρος του Ζεμούν» τα αποτελέσματα εράνου που έγινε για ενίσχυση μις άπορης οικογένειας της πόλης. Μεταξύ αυτών που έκαναν εισφορά αναφέρονται και τα ονόματα των ακόλουθων Ελλήνων: Παυσανίας Δημητριάδης ,Κωνσταντίνος Σπίρτα, Γεώργιος Σπίρτα και Μαρία Κασπαρίδη.

Έκλειψη σελήνης!

ΕΚΛΕΙΨΗ ΣΕΛΗΝΗΣ!

Με το φίλο μου το Βάκη καθίσαμε για καφέ σε μια καφετέρια της οδού Λήδρας στην παλιά Λευκωσία. Τώρα που ξεκίνησαν τα μαθήματα στα σχολεία είναι πιο άνετα τα πράγματα σ’ ότι αφορά την εξασφάλιση θέσης στις καφετέριες. Αφού αποφασίσαμε τι θα πάρουμε, γιατί αυτή την περίοδο η επιλογή είναι δύσκολη. Με το φραπέ μπορεί να πονέσεις το λαιμό σου, με το ζεστό μπορεί να ιδρώσεις και με το σύστημα κλιματισμού να  … πονέσεις το λαιμό σου, πήγα στον πάγκο εξυπηρέτησης και επέστρεψα με δύο φραπέ λέγοντας στο Βάκη:

-       Ίσως να έπρεπε να πάρουμε ζεστό καφέ!

-       Ναι, για να γίνουμε «σούπα λούμα»! Αλήθεια από πού προέρχεται το «σούπα λούμα»;

-       Είναι σαν να σε λούζουν με ζεστή σούπα!

-       Αλήθεια;

-       Όχι παραμύθια! Είναι μεταφορά και σημαίνει βουτηγμένος στον ιδρώτα. Δε μου λες όμως Βάκη, είδες την έκλειψη της σελήνης;

-       Όχι, αποκοιμήθηκα! Εσύ;

-       Έπεσα θύμα των τηλεοπτικών καναλιών και σηκώθηκα νωρίς.

-       Τότε την είδες! Πώς έπεσες θύμα;

-       Μας έλεγαν όλα τα κανάλια για το «κόκκινο φεγγάρι», για το «ματωμένο φεγγάρι» και άλλα παρόμοια. Εγώ είδα την ολική έκλειψη της σελήνης. Κόκκινο δεν είδα πουθενά, ούτε φεγγάρι, ούτε σημαία, αφού στο σκοτάδι δεν φαίνονται οι τουρκικές σημαίες κατά μήκος της «πράσινης γραμμής»

-       Απορώ πώς δεν είδες το κόκκινο φεγγάρι;

-       Δεν υπήρχε κόκκινο φεγγάρι για να το δω!

-       Τι λες; Αφού τα κανάλια όλη μέρα μας έδειχναν τον ουρανό και το κόκκινο φεγγάρι!

-       Τα κανάλια το έδειχναν αλλά στον ουρανό της Κύπρου τουλάχιστο δεν υπήρχε!

-       Μα αφού το έδειχναν.

-       Ναι το έδειχναν αλλά δεν το κινηματογράφησαν τα δικά μας κανάλια. Πήραν τις σκηνές από τα ξένα πρακτορεία και είναι πιθανό στις άλλες πιο βόρειες και δυτικές χώρες να ήταν κόκκινο. Στην Κύπρο πάντως δεν ήταν. Εξάλλου πρόσεξες ότι στην εικόνα πάνω δεξιά στα κανάλια μας την ώρα που έδειχναν το κόκκινο φεγγάρι, έγραφε NASA;

-       Ναι το είδα.

-       Ε λοιπόν μπορεί να πήραν την εικόνα από τη NASA που μπορεί να τους έδωσε την εικονική πραγματικότητα! Αν τα κανάλια μας ήταν … μάγκες έπρεπε να ξαγρυπνήσουν και να κινηματογραφήσουν το «κόκκινο φεγγάρι» με φόντο το Τρόοδος ή την Πέτρα του Ρωμιού! Τότε θα έλεγα ότι εγώ δεν είδα καλά! Έλα όμως πίνε το φραπέ σου γιατί θα ζεσταθεί και θα γίνεις «σούπα λούμα» στον ιδρώτα!

Κ.Α.Χ.

29.9.2015

Έλληνες της διασποράς (2)

ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ (2)
Στην εφημερίδα «Αγγελιαφόρος του Ζεμούν» ημερ. 24.3.1868 δημοσιεύεται αγγελία των αδελφών Ν. Δημητριάδη ότι διαθέτουν προς πώληση τσιμέντο που έχουν φέρει από το Τιρόλο της Αυστρίας. Η τιμή καθορίζεται «ενταύθα πάνω στο πλοίο σε 1.65 Φιορίνια» και «στην ακτή του Βελιγραδίου σε 1.70 Φιορίνια». Ο Δούναβης χώριζε τότε το Ζεμούν από το Βελιγράδι και την Αυστροουγγαρία από την Οθωμανική αυτοκρατορία.

'Ελληνες της διασποράς(1)

ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ (1)

Το 1867 η εφημερίδα «Αγγελιαφόρος του Ζεμούν» (ή του Σεμλίνου, που τότε ανήκε στην Αυστροουγγαρία) που εκδίδεται στα Σέρβικα δημοσίευσε αγγελία με την οποία πληροφορείται το κοινό ότι θα λειτουργήσει Ταμιευτήριο του οποίου τα γραφεία θα είναι στην οικία του κ. Παυσανία Ν. Δημητριάδη. Η αγγελία φέρει ημερομηνία 2.12.1867. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η αγγελία δημοσιεύεται στα Σέρβικα και στα Γερμανικά που ήταν η επίσημη γλώσσα της Αυστροουγγαρίας.

Κρήτη 1868

ΚΡΗΤΗ 1868
Η εφημερίδα "Αγγελιαφόρος του Ζεμούν" (ή Σεμλίνου) πόλης τότε της Αυστροουγγαρίας πάνω στο Δούναβη, σύνορα τότε με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, σήμερα στη Σερβία, έγραφε στις 14.4.1868:
"Στην Κρήτη έχει διεξαχθεί πρόσφατα σκληρή μάχη. Σε πέντε τοποθεσίες σκοτώθηκαν πολλοί Τούρκοι που αναγκάστηκαν σε άτακτη υποχώρηση και μερικοί μάλιστα δεν θέλουν να αγωνιστούν εναντίον των ηρωικών Κρητικών. Οι Κρητικοί κέρδισαν λαμπρή νίκη αλλά είχαν και μεγάλες απώλειες, Έχασαν δύο αρχηγούς και πέντε χωριά"
Αναφέρω ότι τότε ήκμαζε μεγάλη Ελληνική παροικία στο Ζεμούν και πολλοί ήταν οι Έλληνες αναγνώστες της εφημερίδας που κυκλοφορούσε στα Σέρβικα.

Εραστής σε βόρειο προάστιο

Ιστορίες του Αγώνα (13)

ΕΡΑΣΤΗΣ ΣΕ ΒΟΡΕΙΟ ΠΡΟΑΣΤΙΟ

Τη δεκαετία του πενήντα στην οδό Παρθενώνος στο Καϊμακλί, σε ένα γωνιακό οικόπεδο, ο ιδιοκτήτης ανέγειρε μια διπλοκατοικία. Ο άνθρωπος είχε ένα γιο και δυο κόρες που πλησίαζαν να τελειώσουν το σχολείο, η μια το Γυμνάσιο και η άλλη τις Καλογριές. Έφταναν δηλαδή σε ηλικία γάμου και ο πατέρας, όπως συνηθιζόταν τότε έπρεπε να ετοιμάσει την προίκα τους, τουλάχιστο ένα σπίτι για να τις «σπιτώσει» με το γαμπρό που θα έβρισκαν.

Για να κτίσει τη διπλοκατοικία δανείστηκε ένα σεβαστό ποσό από τη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία της Κοινότητας. Από το μεροκάματό του μόνο δεν ήταν δυνατό να εξοικονομεί τη δόση για αποπληρωμή του δανείου και έτσι ενοικίασε τα δυο σπίτια. Ενοικιαστές ήταν Άγγλοι στρατιωτικοί που πριν την έναρξη του Αγώνα ενοικίαζαν παντού, σε όλη τη Λευκωσία και τα προάστια, με προτίμηση στα καινούρια σπίτια που είχαν περισσότερες ανέσεις.

Η ζωή κυλούσε ομαλά στην καθημερινότητά της. Μάλιστα οι γυναίκες των Άγγλων στρατιωτικών επισκέπτονταν τις άλλες γυναίκες της γειτονιάς και έπιναν μαζί καφέ και τσάι. Οι Κύπριες μάλιστα τις φίλευαν με διάφορα γλυκά που έφτιαχναν στο σπίτι τους και το Πάσχα τους έδιναν «φλαούνες», την παραδοσιακή πασχαλινή κυπριακή τυρόπιτα, με τυρί από την Πάφο και χαλούμι.

Με την έναρξη του Αγώνα οι κυρίες των Άγγλων στρατιωτικών όλο και περιορίζονταν στα σπίτια τους τα οποία εγκατέλειψαν μετά από ένα επεισόδιο που συνέβη εκεί. Κάτω από ένα γεφυράκι του δρόμου για τα νερά της βροχής, μια περίπολος Άγγλων στρατιωτών και αστυνομικών ανακάλυψε εκρηκτικές ύλες. Μετά από αυτό δόθηκαν οδηγίες όπως όλοι οι Άγγλοι στρατιωτικοί  συγκεντρωθούν σε μια περιοχή της πόλης μόνο ή να κατοικήσουν σε σπίτια κυβερνητικά, της Αγγλικής διοίκησης, που τα φρουρούσε κατάλληλα ο στρατός.

Το καλοκαίρι του 1956 απέδρασαν από τα κρατητήρια των Άγγλων μερικοί αγωνιστές της Οργάνωσης και δύο από αυτούς βρήκαν καταφύγιο σε μια μεγάλη αποθήκη ξυλείας, ένα-δυο σπίτια πιο κάτω από τη διπλοκατοικία. Ένα από τα παιδιά του ιδιοκτήτη της αποθήκης, καθώς και η μεγάλη του κόρη ανήκαν στην Οργάνωση και έτσι ανέλαβαν να κρύψουν για κάποιο χρόνο δύο από τα μέλη της Οργάνωσης που είχαν δραπετεύσει από τα κρατητήρια.

Οι γείτονες κάτι πρόσεξαν αλλά κανένας δε μιλούσε γι αυτό. Θα πρέπει κάτι να υποψιάστηκαν και οι Άγγλοι γιατί περιπολούσαν συχνά στην περιοχή και ερευνούσαν τα σπίτια χωρίς όμως να εντοπίσουν τους δραπέτες. Μάλιστα συνέλαβαν μια μέρα την κόρη του ιδιοκτήτη και την κράτησαν σε αστυνομικό σταθμό για δυο νύχτες. Την υπέβαλαν σε ανάκριση, έλεγαν μάλιστα ότι τη βασάνισαν κατά τρόπο άσεμνο για τον πολύ κόσμο τότε, όμως εκείνη δεν ομολόγησε τίποτα.

Απέναντι από την αποθήκη ξυλείας ζούσε η κυρία Ευτυχία με το σύζυγό της Στυλιανό και τα δυο παιδιά τους. Η κυρία Ευτυχία μυημένη κι αυτή στην Οργάνωση ανέλαβε να προμηθεύει τους φυγάδες με φαγητό. Πάνω στη μεγάλη πόρτα της αυλής της αποθήκης υπήρχε μια πιο μικρή πόρτα που ήταν ξεκλείδωτη. Στην αυλή της αποθήκης ζούσαν πολλά αδέσποτα γατάκια. Έτσι η κυρία Ευτυχία έπαιρνε τροφή στα γατάκια για να είναι καλυμμένη αν την έβλεπαν οι Άγγλοι στρατιώτες αλλά ταυτόχρονα είχε μαζί της και φαγητό για τους φυγάδες που το άφηνε σε ένα προκαθορισμένο σημείο.

 Με τον καιρό τα μέλη της Οργάνωσης ξεθάρρεψαν και πήγαιναν στο σπίτι της κυρίας Ευτυχίας για μπάνιο και καφέ. Μια μέρα ένας από τους αγωνιστές που βρισκόταν στο σπίτι της κυρίας Ευτυχίας αντιλήφθηκε μια περίπολο να σταματά στο πίσω μέρος του σπιτιού και αναγκάστηκε να πηδήξει από το παράθυρο και να τρέξει στον κρυψώνα του στην αποθήκη ξυλείας.

Απέναντι και διαγώνια από το σπίτι της κυρίας Ευτυχίας έμενε μια οικογένεια που είχε και τη γιαγιά της την κυρία Ευτέρπη. Η κυρία Ευτέρπη κρατούσε μπαστούνι για να βοηθείται στο περπάτημα και καθόταν για πολλές ώρες στην τζαμαρία του σπιτιού παρακολουθώντας τους περαστικούς. Εκείνη τη μέρα είδε ένα άντρα να πηδά από το παράθυρο τους σπιτιού της κυρίας Ευτυχίας και να φεύγει τρέχοντας. Εκείνη την ώρα επέστρεφε στο σπίτι του με το ποδήλατό του και ο σύζυγος της κυρίας Ευτυχίας, ο κύριος Στυλιανός.

Η γιαγιά Ευτέρπη έμεινε με το στόμα ανοιχτό και μόλις σχόλασε η κόρη της από τη δουλειά την περίμενε στην είσοδο και της είπε:

-         Κόρη μου η κυρία Ευτυχία έχει εραστή!

-         Τι λες μάμα;

-         Τον είδα να πηδά από το παράθυρο του σπιτιού την ώρα που επέστρεφε από τη δουλειά του ο κύριος Στυλιανός!

Η κόρη της κυρίας Ευτέρπης που ήξερε για τη δράση της κυρίας Ευτυχίας στον Αγώνα είπε στη μητέρα της:

-         Εντάξει μάμα! Εμάς δε μας νοιάζει τι κάνει ο καθένας. Μην πεις τίποτα σε κανένα. Είναι κρίμα ο κύριος Στυλιανός και τα παιδιά.

Ο Αγώνας τέλειωσε. Η Κύπρος ανακηρύχθηκε σε ανεξάρτητο κράτος και πέρασαν χρόνια πολλά. Η κυρία Ευτέρπη έφυγε πλήρης ημερών. Στα τελευταία της ζήτησε από την κόρη της να φωνάξει τον ιερέα για να εξομολογηθεί. Ήθελε να πει την αμαρτία της που απέκρυψε την αλήθεια για τον εραστή που είδε να πηδά από το παράθυρο του σπιτιού της κυρίας Ευτυχίας. Τον εραστή του Καϊμακλίου, του βόρειου προαστίου της Λευκωσίας!

Κ.Α.Χ.

24.9.2015

Ο βρακάς

Ιστορίες του Αγώνα (12)

Ο ΒΡΑΚΑΣ

Το 1958, το καλοκαίρι, ο Άγγλος στρατιωτικός διοικητής της πόλεως και επαρχίας Αμμοχώστου στρατηγός Alfred Singlair ετοιμαζόταν για τα εγκαίνια έκθεσης ζωγραφικής των έργων του, στο ξενοδοχείο Savoy. Είχε κλείσει τη μεγάλη αίθουσα του ξενοδοχείου και έδωσε ήδη στο τυπογραφείο τις προσκλήσεις για εκτύπωση. Στο κείμενο αναφέρονταν με μεγάλα μαύρα γράμματα ότι τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής θα τελούσε ο Κυβερνήτης της νήσου Κύπρου.

Ο Alfred Singlair είχε σκοπό να εκθέσει σαράντα πίνακες. Για να φτάσει τον αριθμό σαράντα έπρεπε να τελειώσει ακόμη τρεις και γι αυτό καθημερινά, πριν ακόμη ανατείλει ο ήλιος αφού έπαιρνε τα σύνεργά του, ένα στρατιωτικό Land Rover τον πήγαινε στη Σαλαμίνα όπου εργαζόταν μέχρι τις μία ή όσο άντεχε κάτω από τον καυτό ήλιο του Ιούνη. Στη Σαλαμίνα έστηνε τον τρίποδα με τον καμβά δίπλα από μια κολώνα κορινθιακού ρυθμού και ζωγράφιζε αμέριμνος, έχοντας δίπλα του ένα παγούρι με νερό για να αντιμετωπίζει τη ζέστη. Ο οδηγός του περιπλανιόταν στην περιοχή περιμένοντας και φρουρώντας παράλληλα το διοικητή. Πολλές φορές ο οδηγός χάζευε τους αρχαιολόγους, τους φοιτητές και τους ντόπιους εργάτες της Σουηδικής αρχαιολογικής αποστολής που και εκείνο το καλοκαίρι διεξήγαγαν ανασκαφές στην αρχαία Σαλαμίνα.

Ανάμεσα στους Κύπριους εργάτες ήταν και ένας παραδοσιακός βρακοφόρος ο μάστρο-Μιχαήλης που με την ενδυμασία του προσέδιδε μια φολκλορική πινελιά στο σκηνικό.

Εκείνη την περίοδο η Οργάνωση επιθυμούσε να κάνει πιο αισθητή τη δράση της στην επαρχία Αμμοχώστου και να επιφέρει κάποιο σοβαρό πλήγμα κατά του Αγγλικού στρατού. Γι αυτό γνωρίζοντας τη συνήθεια του Άγγλου στρατιωτικού διοικητή να κάθεται και να ζωγραφίζει δίπλα στον ίδιο κίονα πλησίασε το μάστρο-Μιχαήλη. Συγκεκριμένα δυο μέλη της Οργάνωσης πήγαν και συνάντησαν το μάστρο-Μιχαήλη στο σπίτι του. Εκεί του μίλησαν για τον αγώνα της Κύπρου για ελευθερία και απελευθέρωση από τους Άγγλους και τον έπεισαν να παραλάβει την ερχόμενη Κυριακή από το καφενείο του Νίκου στο Κάτω Βαρώσι μια βόμβα ρυθμισμένη να εκραγεί την ώρα που θα ήταν εκεί ο στρατηγός Alfred Singlair . Το μόνο που είχε να κάνει ήταν να πάει εκεί πριν φτάσει ο στρατηγός με το Land Rover και τον οδηγό του και να κρύψει τη βόμβα σε μια «παλλούρα» που είχε φυτρώσει δύο τρεις υάρδες μακριά από την κολώνα. Εκεί  δίπλα όπου καθόταν ο στρατηγός ζωγραφίζοντας. Στη συνέχεια θα πήγαινε στη δουλειά του και δεν είχε να φοβηθεί τίποτα.

Πράγματι ο μάστρο-Μιχαήλης πήγε την Κυριακή το απόγευμα στο Κάτω Βαρώσι και παρέλαβε από τον καφετζή ένα δέμα με τη βόμβα μέσα. Τη Δευτέρα πριν ακόμη χαράξει το πρώτο φως της μέρας ο μάστρο-Μιχαήλης έφτανε με το ποδήλατό του στη Σαλαμίνα. Κατευθύνθηκε προς την κολώνα του στρατηγού Alfred Singlair και εντόπισε την «παλλούρα» μέσα στην οποία θα έκρυβε τη βόμβα. Εκείνη την ώρα οι πρώτες ακτίνες του ανατέλλοντος ήλιου χρύσιζαν πάνω στην ατάραχη θάλασσα της Σαλαμίνας και αντανακλούσαν το φως τους πάνω στον κορινθιακό κίονα. Ο κίονας έπαιρνε ένα χρώμα φαντασμαγορικό, μαγευτικό και απαλό και νόμιζες πως τα λουλούδια στο κιονόκρανο ήταν πραγματικά. Σ’ αυτό συνέβαλλε και η δρόσος της αυγής που δεν είχε ακόμη διαλυθεί και διασπούσε τις ακτίνες σε όλα τα χρώματα της ίριδας.

Ο μάστρο-Μιχαήλης στάθηκε ακίνητος, μαγεμένος, σχεδόν υπνωτισμένος από  το θέαμα που έβλεπε. Νόμιζε πως ο κίονας του μιλούσε, ότι κουνιόταν λες και ήθελε να τον αγκαλιάσει. Έκανε δυο βήματα πιο κοντά και φώναξε!

-         Όχι! Όχι!

Έτρεξε προς την παραλία και άφησε στη χρυσή άμμο που τη χάιδευε το πρωινό κύμα το δέμα με τη βόμβα, λέγοντας στον εαυτό του. «Όχι, όχι! Ποιος είμαι εγώ που θα καταστρέψω αυτήν εδώ την κολώνα. Βρίσκεται εκεί όρθια  χιλιάδες χρόνια. Πολλοί άνθρωποι τη θαύμασαν. Άνθρωποι που δεν υπάρχουν πια. Και όμως, αυτή είναι εδώ, θυμίζει και ευλογεί τα έργα των ανθρώπων. Ποιός είμαι εγώ να κάνω ένα τέτοιο έγκλημα;»

Μ΄ αυτές τις σκέψεις πήρε το δρόμο για το χώρο των ανασκαφών ενώ είδε από μακριά το Land Rover του στρατηγού να πλησιάζει προς την κολώνα. Θυμήθηκε τότε και κάτι από το σχολείο, το δημοτικό. Στο Γυμνάσιο δεν κατάφερε να πάει και γι αυτό έμεινε βοσκός με τη βράκα. Θυμήθηκε που τους είπε ο δάσκαλός τους πως όταν οι Έλληνες αρματολοί πολιορκούσαν τον Παρθενώνα όπου είχαν οχυρωθεί οι Τούρκοι, πρόσεξαν ότι αυτοί άρχισαν να ξηλώνουν τους κίονες για να πάρουν το μολύβι που υπήρχε στη μέση και τις στερέωνε. Και αυτό για να φτιάξουν βόλια να πολεμούν. Τότε οι Έλληνες τους διεμήνυσαν να αφήσουν απείραχτες τις κολώνες και θα τους δίνουν αυτοί μολύβι για βόλια! Ήθελαν να σώσουν τις κολώνες ακόμη κι αν τους στοίχιζε τη ζωή τους! Με αυτές τις σκέψεις έφτασε στο χώρο των ανασκαφών και χαιρέτισε ήσυχα τους υπόλοιπους. Ευτυχώς δεν πρόσεξε κανένας τους ένα δάκρυ που κυλούσε στο μάγουλο του μάστρο-Μιχαήλη. Ένα δάκρυ για μια κολώνα!

Κ.Α.Χ.

17.9.2015

Η κυρία Λουλού

Ιστορίες του Αγώνα (11)

Η ΚΥΡΙΑ ΛΟΥΛΟΥ

Η κυρία Λουλού εργαζόταν στο ταμείο του κινηματοθεάτρου «Παλλάς» στη Λευκωσία. Άρχισε να εργάζεται εκεί από το 1950, πράγμα «τολμηρό» για την εποχή για ένα κορίτσι «από καθώς πρέπει οικογένεια», γιατί καθημερινά συνομιλούσε με άντρες που πήγαιναν στο σινεμά, έστω και πίσω από το τζάμι του ταμείου, που ήταν ένα μικρό δωματιάκι δίπλα από την κεντρική είσοδο. Ξεκίνησε να εργάζεται αμέσως μόλις τέλειωσε το Γυμνάσιο, ως «δεσποινίς Λουλού» και έγινε εκεί «κυρία Λουλού».

Ο Κυριάκος ήταν πήγε ένα βράδυ εκεί σινεμά και είδε τη Λουλού πίσω από το τζάμι του ταμείου. Έκτοτε έγινε σινεφίλ και δεν έχανε παράσταση. Έτσι γνωρίστηκε με τη Λουλού και παντρεύτηκαν. Από τότε δεν ξαναμπήκε στο σινεμά να παρακολουθήσει ταινία παρά μόνο περνούσε έξω από το κινηματοθέατρο για να πάρει με το αυτοκίνητό του τη Λουλού, ένα Morris Minor. Αυτό γινόταν  όταν έκλεινε το ταμείο και μετά που έμπαινε και ο τελευταίος πελάτης στη νυχτερινή παράσταση.

Η Λουλού μέχρι το 1960 ήθελε να αλλάξει το όνομά της «αυτό το Λουλού μοιάζει περισσότερο με όνομα κούκλας παρά με όνομα μιας κυρίας με άντρα και παιδί», όπως έλεγε συχνά. Μόνο μετά το 1960 όταν στο μουσικό στερέωμα εμφανίστηκε η Σκωτσέζα τραγουδίστρια Lulu η κυρία Λουλού άλλαξε ιδέα και της άρεσε πάρα πολύ το όνομά της!

                                                  ***

Ήταν Γενάρης του 1957 όταν το κινηματοθέατρο «Παλλάς» διαφήμιζε στις εφημερίδες της Λευκωσίας ότι «από την ερχόμενη Κυριακή αρχίζει η προβολή της βραβευμένης με Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου το 1955 ταινίας «The country girl» με την Grace Kelly.

Ο στρατηγός James Callahan καθώς καθόταν στο γραφείο του και διάβαζε το τελικό κείμενο μιας αναφοράς που θα έστελλε στο Λονδίνο με εισηγήσεις για τους τρόπους καταπολέμησης της τρομοκρατίας στην Κύπρο και τους τρόπους ανάκτησης της εμπιστοσύνης των Κυπρίων προς την Κυβέρνηση της νήσου, πήρε ένα τηλεφώνημα από τη σύζυγό του Alisson.

          - Darling την Κυριακή αρχίζει η προβολή της ταινίας «The country

            girl» με την Grace Kelly. Θέλω να πάμε να τη δούμε.

          - OK, θα κανονίσω να πάμε.

Στην Οργάνωση έφτασε το μήνυμα ότι ο στρατηγός James Callahan θα πάει την Κυριακή στη νυχτερινή παράσταση στο κινηματοθέατρο. Η κυρία Alisson το είπε στην υπηρέτριά της την κυρία Ανδρούλλα και αυτή το είπε παρακάτω.

Την Παρασκευή πριν την πρεμιέρα στο κινηματοθέατρο «Παλλάς» έφτασε στο σπίτι της κυρίας Λουλούς το πρωί την ώρα που ο Κυριάκος είχε ήδη πάει στη δουλειά του, ο Κοινοτάρχης Καϊμακλίου με μια τσάντα στο χέρι. Η Λουλού τον κάλεσε μέσα και του έψησε καφέ έχοντας  την απορία για το πού οφειλόταν αυτή η επίσκεψη. Ο Κοινοτάρχης αφού πρώτα άνοιξε ένα τετράδιο με τις φορολογίες των κατοίκων, που όπως φάνηκε το είχε μαζί του για συγκάλυψη μήπως και έμπαιναν Άγγλοι στρατιώτες στο σπίτι. Άρχισε τότε να μιλά στην κυρία Λουλού για τον Αγώνα για ελευθερία και ότι όλοι πρέπει να συμβάλουν και η ίδια μάλιστα που προέρχεται από καλή και θρησκευόμενη οικογένεια κλπ κλπ. Στο τέλος έπεισε την κυρία Λουλού να περάσει την Κυριακή  καθοδόν προς το «Παλλάς» από το περίπτερο του Μιλτή και να παραλάβει μια βόμβα την οποία να  τοποθετήσει όσο πιο κοντά γινόταν στο κάθισμα του στρατηγού που θα πήγαινε να παρακολουθήσει την ταινία. Της εξήγησε ότι θα ήταν ρυθμισμένη να εκραγεί μετά το διάλειμμα όταν αυτή θα είχε κλείσει το ταμείο και θα είχε σχολάσει. Τη βόμβα θα έπρεπε να βρει ευκαιρία να την τοποθετήσει όταν θα έσβηναν τα φώτα και θα ξεκινούσε η προβολή της ταινίας. Θα έμπαινε να επιθεωρήσει την αίθουσα με το φακό της, όπως κάθε βράδυ και θα άφηνε τη βόμβα όσο πιο κοντά μπορούσε στο κάθισμα του στρατηγού. Φεύγοντας ο Κοινοτάρχης είπε στη Λουλού:

-         Αυτά δεν θα τα πεις σε κανένα. Ούτε στον Κυριάκο τον άντρα σου!

                                   ***

Εκείνη την Κυριακή η κυρία Λουλού πράγματι πέρασε από το περίπτερο του Μιλτή καθοδόν προς το «Παλλάς» και με τρεμάμενο χέρι του έδωσε τη μικρή τσάντα που μετέφερε. Ο περιπτεράς έβαλε τη βόμβα στη τσάντα και από πάνω μια εφημερίδα και μια σακουλίτσα με φιστίκια, μήπως και τους έβλεπε κάποιος.

Πριν τη νυχτερινή πρεμιέρα έφτασε στο «Παλλάς» μια ομάδα από αστυνομικούς και στρατιώτες και ερεύνησαν την αίθουσα, το φουαγιέ και τα αποχωρητήρια. Κανένας ευτυχώς δε σκέφτηκε να ερευνήσει το ταμείο όπου καθόταν η κυρία Λουλού και έβγαζε εισιτήρια στον κόσμο που ήθελε να παρακολουθήσει την ταινία.

Πέντε λεπτά πριν την έναρξη της ταινίας έφτασε ο στρατηγός James Callahan με τη σύζυγό του Alisson. Ένας λοχίας του Αγγλικού στρατού ήρθε και παρέλαβε από την κυρία Λουλού τα τρία εισιτήρια που είχαν προπληρώσει για το στρατηγό. Τότε η κυρία Λουλού πρόσεξε ότι τον στρατηγό και τη σύζυγό του συνόδευε και ο Αστυνόμος Ανδρέας Πέτρου. Ένας Ελληνοκύπριος αστυνομικός που εκπαιδεύτηκε στην Αγγλία και προήχθη σε αστυνόμο.

Ο αστυνόμος Ανδρέας Πέτρου ήταν τότε σαράντα πέντε περίπου ετών και πριν ένα περίπου χρόνο αποφάσισε να νυμφευτεί. Μέχρι τότε όλοι θεωρούσαν ότι δεν θα νυμφευόταν  ποτέ έτσι εσωστρεφής και κλειστός τύπος που ήταν. Όλη την εξουσία του την ασκούσε μόνο στους ιεραρχικά κατώτερούς του ενώ εκτός του περιβάλλοντος της εργασίας του δεν θα μπορούσε να πατήσει ούτε μέρμηγκα. Η τυχερή νύμφη ήταν η κυρία Φλωρεντία γειτόνισσα της κυρίας Λουλούς και κομμώτρια της γειτονιάς. Σ’ αυτή χτενιζόταν και η Λουλού κάθε Σάββατο πρωί.

Όταν είδε το σύζυγο της κομμώτριας της η κυρία Λουλού μετάνιωσε και αντί να τοποθετήσει τη βόμβα στην αίθουσα πήγε και την άφησε στα αποχωρητήρια των ανδρών

Τη Δευτέρα το πρωί ο Κυριάκος  πριν φύγει για δουλειά, πήρε την εφημερίδα που του άφηνε κάθε πρωί ο εφημεριδοπώλης και διάβασε  την κύρια είδηση φωναχτά να τον ακούει και η κυρία Λουλού. «Βόμβα εξερράγη ψες στα αποχωρητήρια των ανδρών του κινηματοθεάτρου «Παλλάς» όπου παρακολουθούσε την παράσταση και ο στρατηγός          με τη σύζυγό του και τον Αστυνόμο Ανδρέα Πέτρου. Ευτυχώς κανένας δεν έπαθε τίποτα. Προκλήθηκε μόνο αναστάτωση και διακόπηκε η προβολή της ταινίας. Η διεύθυνση του κινηματοθεάτρου ανακοίνωσε ότι οι θεατές παρουσιάζοντας το απόκομμα του εισιτηρίου τους θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν την ταινία όποτε το επιθυμούν».

-         Ευτυχώς που είχες σχολάσει Λουλού μου!

-         Ναι ευτυχώς Κυριάκο μου!

                                            ***

Χρόνια μετά τον Αγώνα η κυρία Λουλού εξομολογήθηκε στο σύζυγό της ότι εκείνη είχε τοποθετήσει τη βόμβα στο κινηματοθέατρο «Παλλάς».

-         Σιγά μη σε πιστέψω Λουλού!

-         Πίστεψέ με Κυριάκο!

-         Μπα σε καλό σου, δε ζει κι ο Κοινοτάρχης να τον ρωτήσω!

Ο Κυριάκος έφυγε από το μάταιο τούτο κόσμο με την αμφιβολία αν τη βόμβα στο κινηματοθέατρο «Παλλάς» είχε τοποθετήσει η Λουλού ή όχι.

Κ.Α.Χ.

15.9.2015          

Έρως ανίκατε ...

Ιστορίες του Αγώνα (10)

ΕΡΩΣ ΑΝΙΚΑΤΕ  …

Ήταν γύρω στις εννέα το πρωί όταν ο υπολοχαγός Alexander Beatrons κτυπούσε την πόρτα του γραφείου του στρατηγού Jonathan Hulme στα Woosley Barracks.  Σκούπισε τα παπούτσια του στο χαλάκι μπροστά από την είσοδο του γραφείου του στρατηγού και με ανησυχία κτύπησε με κάποια διακριτικότητα την πόρτα. Πρώτη φορά θα συναντούσε το στρατηγό. Στο άκουσμα του «εμπρός» άνοιξε την πόρτα και μπήκε. Χαιρέτησε στρατιωτικά και παρουσιάστηκε:

-          Υπολοχαγός Alexander Beatrons, διατάξτε στρατηγέ μου!

-          Έλα κάθισε υπολοχαγέ.

Ο υπολοχαγός κάθισε στην καρέκλα μπροστά από το γραφείο του στρατηγού σχεδόν σε στάση … καθήμενης προσοχής! Ο στρατηγός καθόταν πίσω από αυτό και κρατούσε ένα χαρτί. Πίσω από το στρατηγό, στον τοίχο κρεμόταν μια ασπρόμαυρη φωτογραφία της Α.Μ. της Βασίλισσας της Αγγλίας και στα δεξιά του πάνω σε ιστό ήταν η σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου, η σημαία της αποικίας της νήσου Κύπρου με τα δυο λιοντάρια και στη συνέχεια η σημαία του εκστρατευτικού σώματος του Αγγλικού στρατού του οποίου ηγείτο ο στρατηγός Jonathan Hulme.

-          Ορίστε διάβασε υπολοχαγέ, είπε ο στρατηγός τείνοντας το χαρτί που κρατούσε.

Ο υπολοχαγός σηκώθηκε σε στάση προσοχής, πήρε από το χέρι του στρατηγού το χαρτί, κάθισε και πάλι και άρχισε να διαβάζει. Ήταν ένα μήνυμα από το Λονδίνο, από την Intelligence Service, που έγραφε:

«Γνωρίζομεν αρμοδίως ότι τα Κεντρικά Γραφεία ΟΧΕΝ Λευκωσίας χρησιμοποιούνται ως κόμβος διακίνησης μηνυμάτων και οπλισμού της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ. Αποστολέας και παραλήπτης κατέχουν το ίδιο βιβλίο και τους μεταφέρεται το μήνυμα υπό μορφή τριών αριθμών σε στήλες. Ο πρώτος αριθμός αναφέρεται στη σελίδα, ο δεύτερος στη γραμμή και ο τρίτος σε λέξη στη γραμμή. Με τον τρόπο αυτό συγκροτείται κείμενο για συνεννόηση των τρομοκρατών. Τα μηνύματα μεταφέρουν νεάνιδες της έκτης τάξης του Γυμνασίου που μπαινοβγαίνουν στο οίκημα της ΟΧΕΝ με την κάλυψη θρησκευτικών δραστηριοτήτων. Λάβετε μέτρα και αναφέρατε αποτελέσματα»

-          Λοιπόν υπολοχαγέ Beatrons, έχω πληροφορηθεί ότι σπουδάσατε στην Οξφόρδη. Παρακολουθήσατε κλασσικές σπουδές και Ελληνικά και ότι ομιλείτε την Ελληνική απταίστως, αφού υπηρετήσατε και πέντε χρόνια στην πρεσβεία μας στην Αθήνα. Έτσι δεν είναι;

-          Μάλιστα στρατηγέ μου!

-          Από αύριο με πολιτική περιβολή θα κινείσαι στην περιοχή για παρακολούθηση και θα αναφέρεις σε μένα απευθείας. Θα παραλάβεις από τη γραμματέα μου ένα δέμα που περιέχει μικρή φωτογραφική μηχανή και θα φωτογραφίζεις διακριτικά όλες όσες μπαινοβγαίνουν στο οίκημα της ΟΧΕΝ. Νοείται ότι θα οπλοφορείς για τη δική σου ασφάλεια. Θα παραλάβεις από τη γραμματέα μου και ένα φάκελο με το χάρτη της εντός των τειχών Λευκωσίας τον οποίο να μελετήσεις και να ξέρεις όλους τους γύρω δρόμους για σκοπούς παρακολούθησης και ενδεχόμενης διαφυγής. Έχεις οποιαδήποτε ερώτηση;

-          Όχι στρατηγέ μου!

-          Μπορείς να πηγαίνεις.

Ο υπολοχαγός Alexander Beatrons σηκώθηκε, χαιρέτησε στρατιωτικά τον στρατηγό και βγήκε από το γραφείο. Στάθηκε μπροστά από το γραφείο της γραμματέας του και εκείνη του έδωσε ένα δέμα και ένα φάκελο χωρίς να του πει τίποτα. Εκείνος χαιρέτησε και έφυγε.

                                                                       ***

Ήταν Τετάρτη απόγευμα και η κυρία Κική Ουρανού, υπεύθυνη της ΟΧΕΝ Λευκωσίας καθόταν στο γραφείο της στο οίκημα της Ένωσης στο προαύλιο της εκκλησίας της Παναγίας της Φανερωμένης. Ήταν καμιά τριανταπενταριά χρονών περίπου, πολύ συντηρητική στην εμφάνισή της. Τα μαλλιά της τα χτένιζε κότσο και φορούσε πάντοτε βαθύχρωμα φορέματα κλειστά μέχρι το λαιμό και μακριά έτσι που να κάλυπταν τη μισή κνήμη. Κτύπησε η πόρτα του γραφείου της και μπήκε μέσα η Γαβριέλα μια μαθήτρια της έκτης τάξης του Γυμνασίου Θηλέων Φανερωμένης, με ποδιά και παλτό καθώς ήταν Γενάρης του 1957 και έκανε αρκετό κρύο εκείνο το απόγευμα.

-          Με ζητήσατε κυρία Ουρανού;

-          Ναι παιδί μου. Πάρε αυτό το χαρτί κρύψε το στο γάντι σου και πήγαινέ το στην οδό Αγίου Ιωάννη 21. Κτύπα την πόρτα τρεις φορές και όταν σε ρωτήσουν «ποιός είναι;» να απαντήσεις «ο ουρανός είναι καθαρός». Θα σου ανοίξουν, θα μπεις μέσα, θα δώσεις το χαρτί αυτό και θα φύγεις σε πέντε έξι λεπτά. Θα σου πει η κυρία που θα σου ανοίξει πότε να φύγεις. Από εκεί στο σπίτι σου και κοίτα να διαβάσεις τα μαθήματά σου.

-          Μάλιστα κυρία.

-          Πρέπει να παραδώσεις το μήνυμα σε πέντε λεπτά. Είναι πολύ επείγον! Αν καθυστερήσεις θα δημιουργηθούν προβλήματα.

Η Γαβριέλα βγήκε από το οίκημα της ΟΧΕΝ και πήρε το δρόμο για την οδό Αγίου Ιωάννη. Στο χέρι κρατούσε τα γάντια της. Δεν πρόσεξε ότι στη γωνία έξω από την πόρτα της αυλής της εκκλησίας στεκόταν ένας άντρας με αδιάβροχο και εσάρπα στο λαιμό καμιά τριανταριά χρονών και καθώς έφευγε με βήμα ταχύ δεν αντιλήφθηκε ότι της έπεσε το ένα γάντι. Το είδε όμως ο υπολοχαγός Alexander Beatrons που έσκυψε και το σήκωσε φωνάζοντας:

-          Δεσποινίς, δεσποινίς το γάντι σας.

Η Γαβριέλα όταν συνειδητοποίησε ότι κρατούσε μόνο ένα γάντι και ότι της έπεσε εκείνο με το μήνυμα, σταμάτησε και ο υπολοχαγός της πρότεινε το χέρι κρατώντας το γάντι της. Ο υπολοχαγός είδε ότι κάτι το άσπρο υπήρχε μέσα στο γάντι και καθώς ετοιμαζόταν να κοιτάξει περί τίνος επρόκειτο, η Γαβριέλα που το κατάλαβε έσπευσε να του πει, και κοιτάζοντάς τον στα μάτια:

-          Ευχαριστώ κύριε. Είστε πολύ ευγενικός. Οι γονείς μου θα θύμωναν πολύ  αν πήγαινα σπίτι με ένα γάντι!

Σχεδόν τράβηξε το γάντι από το χέρι του υπολοχαγού και το φόρεσε.

-          Μα είναι τόσο πολύ αυστηροί οι γονείς σας, δεσποινίς; Είπε ο υπολοχαγός μαγεμένος από τα μεγάλα μαγευτικά, μαύρα μάτια της Γαβριέλας που τον μαγνήτισαν και τον υπνώτισαν όπως υπνωτίζει ένας Ινδός φακίρης μια κόμπρα.

-          Είναι και παραείναι κύριε!

-          Όχι κύριος, Αλέξανδρος!

-          Μα πως τα λέτε κύριε … Αλέξανδρε τα Ελληνικά. Τι ωραία προφορά! Από πού είστε;

-          Από το Liecester, μια μικρή πόλη κοντά στο Λονδίνο.

-          Μα είστε Άγγλος;

-          Ναι, περιμένετε ένα λεπτό δεσποινίς.

Ο υπολοχαγός πήγε απέναντι μέχρι τα σκαλιά του Γυμνασίου Θηλέων Φανερωμένης όπου καθόταν μια ηλικιωμένη γυναίκα που είχε μπροστά της ένα τενεκέ με γαρύφαλλα και τα διαφήμιζε για να αγοράσουν οι περαστικοί. Ένα γρόσι το ένα. Ο O Alexander Beatrons πήρε τρία, τα πλήρωσε και επέστρεψε στη Γαβριέλα που στεκόταν εκεί σαν άγαλμα. Της πρόσφερε τα γαρύφαλλα και της είπε:

-          Δεσποινίς δεν μου είπατε το ονοματάκι σας!

-          Γαβριέλα κύριε

-          Αλέξανδρος είπαμε. Ή Alex  κι εσείς Gaby αν σας αρέσει καλύτερα! Πάμε για μια πάστα στο ζαχαροπλαστείο;

Χωρίς να το καταλάβει η Γαβριέλα βρέθηκε στο ζαχαροπλαστείο Harrycane εκεί κοντά και άκουγε τον υπολοχαγό να της διηγείται διάφορα για τον ίδιο και την πόλη του. Σε κάποια στιγμή η Γαβριέλα θυμήθηκε το μήνυμα και σηκώθηκε πάνω.

-          Πρέπει να πάω!

-          Πότε θα σας ξαναδώ;

-          Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή απόγευμα πηγαίνω στην ΟΧΕΝ, είπε η Γαβριέλα και έφυγε τρέχοντας.

Όταν η Γαβριέλα έφτασε στην οδό Αγίου Ιωάννη είχαν περάσει πενήντα περίπου λεπτά και είδε μπροστά από το σπίτι με τον αριθμό 21 Άγγλους στρατιώτες και αστυνομικούς. Από ένα περαστικό άκουσε ότι οι Άγγλοι συνέλαβαν δύο αγωνιστές της Οργάνωσης που κρύβονταν εκεί.

Όταν την επόμενη Παρασκευή το απόγευμα, η Γαβριέλα πήγε στην ΟΧΕΝ τη φώναξε η κυρία Κική Ουρανού στο γραφείο της και της είπε.

-          Δεν παρέδωσες το μήνυμα το οποίο έγραφε: «Εγκαταλείψατε πάραυτα την οικία. Πηγαίνετε στο προκαθορισμένο σημείο». Σου είχα πει να το παραδώσεις σε πέντε λεπτά. Αποτέλεσμα της αμέλειάς σου η σύλληψη δύο αγωνιστών. Αποβάλλεσαι από την ΟΧΕΝ. Δεν έχεις θέση εδώ και πρέπει να ντρέπεσαι. Μόνο ο θεός μπορεί να συγχωρέσει.

Η Γαβριέλα βγήκε από το οίκημα της ΟΧΕΝ κλαίγοντας. Ο υπολοχαγός Alexander Beatrons την είδε και της φώναξε «Δεσποινίς Γαβριέλα!» Εκείνη έτρεξε κοντά του και συνεχίζοντας να κλαίει χώθηκε στην αγκαλιά του με αμηχανία ζητώντας προστασία.

                                                                     ***

Πριν μερικές μέρες μια τοπική εφημερίδα στο Liecester μια τοπική εφημερίδα έγραφε ότι «κηδεύτηκε σε ηλικία 75 ετών η Gaby Beatrons,  σύζυγος του στρατηγού εν αποστρατεία Alexander Beatrons και τέως καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της πόλης. Στον τάφο της ο στρατηγός εναπόθεσε τρία γαρύφαλλα και ένα ζευγάρι άσπρα γάντια. Η μεταστάσα καταγόταν από τη νήσο Κύπρο».

Ο στρατηγός κοιτάζοντας τα άσπρα γάντια στον τάφο της γυναίκας του έφερε στο νου του την ομολογία της συζύγου, μετά από είκοσι χρόνια συζυγικού βίου, ότι το άσπρο γάντι που της έπεσε έξω από το οίκημα της ΟΧΕΝ Λευκωσίας, περιείχε ένα μήνυμα που έπρεπε να παραδώσει σε πέντε λεπτά. Το μήνυμα δεν παραδόθηκε ποτέ και αυτό στάθηκε η αιτία του γάμου τους. Του ομολόγησε επίσης ότι στο ζαχαροπλαστείο όταν τη ρώτησε τι είχε μέσα το γάντι της του απάντησε ψευδώς ότι αυτό που ίσως να είδε ήταν η ετικέτα με τη μάρκα κατασκευής του. Της ομολόγησε κι εκείνος ότι κατάλαβε το ψεματάκι της αλλά δεν έκανε τίποτα επειδή ήθελε να τη ξανασυναντήσει.

Η Γαβριέλα μετά το γάμο της με τον Alexander Beatrons που έγινε έξι μήνες μετά την αποβολή της από την ΟΧΕΝ μετέβη με το σύζυγό της στην Αγγλία και δεν επέστρεψε ποτέ στην Κύπρο.

Κ.Α.Χ.

14.9.2015

  

Η θεία Κατίνα

Ιστορίες του Αγώνα (9)

Η ΘΕΙΑ ΚΑΤΙΝΑ

Το σπίτι της θείας Κατίνας βρισκόταν σε ένα κύριο δρόμο στο Καϊμακλί. Στο πίσω μέρος του διέθετε μια μεγάλη αυλή, άλλο ένα οικόπεδο που είχε είσοδο από ένα πλαγιόδρομο του κύριου δρόμου που στην πραγματικότητα ήταν αδιέξοδος αφού πήγαινε μέχρι την παλιά σιδηροδρομική γραμμή και σταματούσε εκεί. Πάνω στην άκρη του πλαγιόδρομου αυτού υπήρχαν πολλά ελαιόδεντρα που το καλοκαίρι πρόσφεραν πολύ πυκνή σκιά που προστάτευε τέλεια από τον καυτό ήλιο. Το σπίτι που ήταν ένα «κλασσικό αρχοντικό του τέλους της δεκαετίας του τριάντα είχε γύρω-γύρω φυτεμένα λεμονόδεντρα που το έκρυβαν σχεδόν μέχρι τα παράθυρα παρόλο που για να μπεις σ’ αυτό έπρεπε να ανέβεις καμιά δεκαριά σκαλιά.

Το Καλοκαίρι του 1956 ο τότε Κυβερνήτης της Κύπρου Sir John Harting ξεκίνησε μια μεγάλη εντατική εκστρατεία για να εξοντώσει τις ομάδες πόλεων της Οργάνωσης που η δράση τους ήταν μεγάλος πονοκέφαλος για τον Αγγλικό στρατό και τις υπόλοιπες Αρχές της Αγγλικής διοίκησης. Έβγαλε στους δρόμους πεζές περιπολίες του στρατού στο κέντρο της Λευκωσίας και άλλες  μηχανοκίνητες στα περίχωρα. Τα περίπολα έλεγχαν ανθρώπους και υποστατικά μέρα και νύχτα χωρίς όμως ιδιαίτερες επιτυχίες. Εντόπιζαν που και που κάποια εκρηκτικά σε υποστατικά τα οποία εκδικητικά πυροδοτούσαν καταστρέφοντας όμως και τα σπίτια στα οποία τα έβρισκαν.

Ο υπολοχαγός Michael Pearsgreen ήταν επικεφαλής πέντε περιπολικών Land Rover με είκοσι πέντε  άντρες στο Καϊμακλί. Περιπολούσαν σε όλη την κοινότητα καθώς και στα κτηνοτροφικά υποστατικά της περιοχής καθημερινά κατά την τελευταία βδομάδα του Ιούλη του 1956. Στις τέσσερις η ώρα το απόγευμα μαζεύονταν και τα πέντε Land Rover στον πλαγιόδρομο δίπλα από το σπίτι της θείας της Κατίνας και σταματούσαν στη σκιά κάτω από τις ελιές για afternoon tea. Το τσάι για τους Άγγλους είναι θρησκεία! Βρέξει χιονίσει θα πιουν το τσάι τους ακόμη και υπό πολεμικές συνθήκες. Διάλεγαν τον πλαγιόδρομο για τη σκιά των ελαιόδεντρων αλλά και επειδή ήταν αδιέξοδος και τους πρόσφερε κάλυψη και κάποια προστασία από ενδεχόμενη δράση μελών της Οργάνωσης.

Η θεία Κατίνα τους παρακολουθούσε από το παράθυρο της κουζίνας της και σκεφτόταν πόσο παράξενα όντα είναι οι άνθρωποι, κινδυνεύει η ζωή τους και αυτοί το … το βιολί τους, το τσάι τους δηλαδή!

Μετά από τρεις-τέσσερις μέρες παρακολούθησης από το παράθυρο της κουζίνας, με διακριτικότητα πίσω από τη μισοτραβηγμένη κουρτίνα, η θεία Κατίνα πήρε ένα βάζο γλυκό καρυδάκι και το έβαλε στο δίσκο. Έβαλε και μερικά πιατάκια γλυκού καθώς και πιρουνάκια και πήγε να τρατάρει τους στρατιώτες, για να πάρουν κάτι με το τσάι τους. Την υποδέχτηκε ο λοχαγός Michael Pearsgreen  και με πολλή ευγένεια και με χίλια ευχαριστώ στην αρχή αρνήθηκε το κέρασμα. Με την επιμονή της η θεία Κατίνα τους έπεισε να πάρουν το κεραστικό της εξηγώντας τους ότι για την αντίληψη της φιλοξενίας στους Έλληνες είναι προσβλητικό να αρνηθεί κάποιος τη φιλοξενία που του προσφέρεται. Οι στρατιώτες απόλαυσαν το γλυκό καρυδάκι και ο υπολοχαγός πρόσφερε στη θεία Κατίνα ένα φλιτζάνι τσάι το οποίο δέχτηκε, όχι γιατί το τραβούσε η όρεξή της αλλά για να υποστηρίξει τη θεωρία περί φιλοξενίας που ανέπτυξε στους Άγγλους.

Τις επόμενες μέρες η θεία Κατίνα όλο και κάτι έβρισκε για να κεράσει τους στρατιώτες του υπολοχαγού Michael Pearsgreen. Τη μια μέρα είχε «κέικ γεωγραφίας» την άλλη πάστες που πάλι έφτιαχνε η ίδια, την επομένη χαλούμι και ζεστό κουλούρι με σουσάμι κλπ. Μια από τις πολλές φορές ο υπολοχαγός είπε στη θεία Κατίνα που μιλούσε καλά τα Αγγλικά αφού στο παρελθόν εργάστηκε ως δασκάλα σε δημοτικά σχολεία.

-          Τι παράξενος λαός που είστε!

-          Παράξενος γιατί;

-          Εμείς είμαστε εδώ στη χώρα σας και μας θεωρείτε εχθρούς σας και θέλετε να μας διώξετε. Οι τρομοκράτες μας κτυπούν και μας σκοτώνουν ενώ εσείς μας φιλεύετε με τόσα ωραία πράγματα!

-          Ξέρεις λοχαγέ μου είμαι κι εγώ μάνα! Να ο μικρός μου γιος, είπε και έδειξε ένα δεκάχρονο αγόρι, το παιδί της, που στεκόταν εκεί δίπλα της. Αν βρισκόταν κάποτε ο γιος μου στη θέση σας, πράγμα που απεύχομαι, θα το χαιρόμουνα πολύ να βρεθεί μια μάνα να του προσφέρει ένα γλυκό. Κι εσείς μπορεί να είστε εδώ παρά τη θέλησή σας και σίγουρα μια μάνα εκεί σε κάποιο χωριό της Αγγλίας σας σκέφτεται συνέχεια. Και κάτι άλλο ο αγώνας για ελευθερία είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό από τη φιλοξενία!

                                                    ***

Στο Καϊμακλί ο ασύρματος στο Land Rover του υπολοχαγού Michael Pearsgreen καλούσε εκείνο το απόγευμα ενώ ο ήλιος χανόταν στο γαλανό του ορίζοντα πάνω από τη Λευκωσία:

-          ΚΕΝΤ ΤΡΙΑ προς ΚΕΝΤ ΕΝΑ. Με ακούτε

-          ΚΕΝΤ ΕΝΑ προς ΚΕΝΤ ΤΡΙΑ. Σε ακούμε δυνατά και καθαρά! Αναφέρατε!

-          ΚΕΝΤ ΤΡΙΑ προς ΚΕΝΤ ΕΝΑ. Συλλάβαμε τρομοκράτη. Συμβολή Acropolis street- Kalogr-a-i-o-n street.

-          KENT ENA προς KENT TRIA. Ερχόμαστε. Over.

Ο υπολοχαγός Michael Pearsgreen κατέβηκε από το όχημά του στη συμβολή των οδών Ακροπόλεως και Καλογραιών και κοίταζε να δει πού είναι ο τρομοκράτης, ενώ πρόσεξε ένα ατέλειωτο σύνθημα πάνω στον άσπρο τοίχο του γωνιακού σπιτιού, γραμμένο με μπλε μπογιά  που έλεγε «ΕΛΛΑΣ-ΚΥΠΡΟΣ ΕΝ …»

-          Πού είναι ο τρομοκράτης;

-          Ορίστε κύριε, του είπε ένας στρατιώτης δείχνοντας του ένα δεκάχρονο αγόρι που έτρεμε από το φόβο του. Έγραφε συνθήματα στον τοίχο!

-          Ώστε αυτός είναι ο τρομοκράτης, είπε ο υπολοχαγός που μετά βίας συγκρατούσε το γέλιο του. Έλα εδώ!

Πήρε το παιδί από το χέρι και το πήρε πίσω από το Land Rover για να μην τον βλέπουν οι στρατιώτες του. Βάρεσε δυο φορές παλαμάκια για να ακουστούν σαν χαστούκια και έχοντας στο νου του τα λόγια της θείας Κατίνας για τις μάνες και τα παιδιά, είπε με αυστηρό ύφος:

-          Now go and don’t you dare to do this again!

K.A.X.

11.9.2015