Η κτηνοτροφία στο Καϊμακλί

Η ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΣΤΟ ΚΑΪΜΑΚΛΙ

Πολλοί Καϊμακλιώτες εκτός από γεωργοί ήταν και κτηνοτρόφοι ή μόνο κτηνοτρόφοι. Είχαν τις μάντρες τους είτε στον κάμπο της κοινότητας, είτε στις αυλές των σπιτιών τους. Μάλιστα σε μερικά σπίτια για να πάνε τα ζώα στη μάντρα τους έπρεπε να περάσουν μέσα από το σπίτι, από τον «ηλιακό» του σπιτιού. Πολλές φορές ο νοικοκύρης έμπαινε καβάλα στο άλογό του και περνούσε από τον «ηλιακό» στην αυλή όπου ξεπέζευε! Πολλοί κτηνοτρόφοι απασχολούσαν «μισταρκούς» (άτομα τα οποία μίσθωναν για να προσέχουν και να βόσκουν τα ζώα τους) που κοιμόντουσαν μέσα στις μάντρες. Αρκετοί από τους «μισταρκούς» ήταν Τουρκοκύπριοι. Το καλοκαίρι μάλιστα αρκετές δε μάντριζαν τα κοπάδια τους αλλά τα «ξωτζοίμιζαν».

Πολλοί κτηνοτρόφοι για να ξεχωρίζουν τα πρόβατά τους και να μπορούν να συνεννοούνται με τους «μισταρκούς» για ποιο πρόβατο μιλούν, έδιναν σ’ αυτά ονόματα, όπως:

«Μαυρόψα», με μαύρο στο κεφάλι.

«Πυρόψα», με ξανθό κεφάλι.

«Χελιδόνα», με ανοιχτά αυτιά.

«Μίτα», με μικρά αυτιά.

«Μαυρομμάτα», με μαυρο χρώμα γύρω από τα μάτια.

«Διπλοβίζα» και «Μονοβίζα», ανάλογα με την κατασκευή των μαστών τους, κ.ά.

Οι προβατίνες ηλικίας δύο ετών που γεννούσαν αρνιά και επομένως είχαν παραγωγή γάλακτος ονομάζονταν «αρνάδες»

Οι κτηνοτρόφοι συνεργάζονταν μεταξύ τους στον απογαλακτισμό των αρνιών τους. Έδινε ο ένας στον άλλο,  για κανένα μήνα, τα αρνιά του και του τα φρόντιζε μέχρι να απογαλακτιστούν και μετά έπαιρνε και πάλι ο καθένας τα δικά του. Οι προβατίνες δεν άφηναν ξένα αρνιά να θηλάσουν από αυτές και έτσι οι κτηνοτρόφοι μπορούσαν και τις άρμεγαν και έπαιρναν αυτοί το γάλα. Ας σημειωθεί ότι κατά κανόνα οι προβατίνες ή οι αίγες συνεργάζονταν στο άρμεγμα γιατί ήθελαν και αυτές να απαλλαγούν από το «βάρος» του γάλακτος αφού δεν είχαν αρνιά να θηλάσουν. Για να ξεχωρίζει μάλιστα ο κάθε κτηνοτρόφος τα δικά του αρνιά τους έβαζε ένα σημάδι με μπογιά.

Το Καϊμακλί απασχολούσε δυο αγροφύλακες, ή «τουρκόπουλους» όπως τους έλεγαν. Οι αγροφύλακες διορίζονταν από την κυβέρνηση και περιφέρονταν στους αγρούς για να επιβλέπουν και να προλαβαίνουν παρανομίες, τέτοιες όπως η είσοδος κοπαδιών σε σπαρμένα χωράφια άλλου γεωργού, κλοπές «δεματιών», κλοπές ζώων κ.ά. Οι αγροφύλακες φπρούσαν και σήμα που τους παραχωρούσε η κυβέρνηση, κάτι σαν το σήμα του σερίφη στην Αμερική και φορούσαν στολή σε χρώμα χακί. Οι αγροφύλακες είχαν το δικαίωμα να επιβάλλουν πρόστιμο και να διακανονίζουν διενέξεις. Οι σοβαρές υποθέσεις βέβαια κατέληγαν στην αστυνομία. Αν κοιτάξει κάποιος τα αρχεία της αστυνομίας της εποχής εκείνης θα διαπιστώσει ότι οι υποθέσεις με τις οποίες ασχολείτο το σώμα ήταν στη πλειοψηφία τους υποθέσεις που αφορούσαν γεωργικές και κτηνοτροφικές ασχολίες.

Κ.Α.Χ.

14.7.2015

(Βασισμένο σε πληροφορίες από τον ξάδελφο μου Φάνο)